فصل ۱ قسمت ۱

بیتمیش رادیو
فصل ۱ اپیزود ۱
دیرسه‌خان اوغلو بوغاج ناغیلی

شنیدن این قسمت:

می‌توانید با کلیک بر روی دکمه پخش در پخش‌کننده آنلاین زیر به‌صورت آنلاین گوش دهید:

شما می‌توانید این قسمت را از تمامی اپلیکیشن‌های پادکست‌ نیز دریافت کنید. (راهنمای استفاده از اپلیکیشن‌های پادکست‌)

متن خوانده شده این قسمت:

خان اوغلو خان «خان باییندیر»،
توی ائدردی، ایلده بیر گون.
قوناقلاییب تویلایاردی،
اوغوزلارین، خانین-بَی‌ین.

دئمک یئنه خانلار خانی،
بیر گون یئردن دورموش ایدی،
قیزیل قوببا، شام گونلویون،
یئراوزونده قورموش ایدی.
«آلاسیوان» گؤی اوزونه،
اوجالیبان آشینمیشدی.
مین بیر یئرده ایپک خالچا،
دؤشنمیشدی-سالینمیشدی.

آت اؤلدوروب، دوه کسیب،
بوغور-آیغیر، قیردیرمیشدی.
هر طرفده اوچ رنگده،
چادیر-اوتاق، قوردورموشدو.

***
– «اوغلو اولانی، آغ چادیرا.
قیزی اولانی، آل چادیرا.
اوغلو-قیزی اولمایانی،
قارا ائوه، قوندورونوز!
قارا کئچه اوزرینده،
اَیلندرین!
قارا قویون، یخنی‌سیندن،
یئمک وئرین! یئسه یئسین،
یئمز گئتسین!
اوغلو-قیزی اولمایانی،
تانری تعالی قارغامیشدیر،
بیز ده داخی قارغاییریز
هامی بونو بللی بیلسین»!
دئیه- اوگون «خان باییندیر»،
حکم ائتمیشدی!

***
قالین اوغوز ائللرینده،
«دیرسه خان» شهرتی اولان،
بیر بَی وارمیش. لاکین اونون،
نه اوغلو وار، نه ده قیزی.
اودا باشقا بَی‌لر کیمی،
آلا صاباح یئردن دورور،
قیرخ ایگیدین آتلاندیریر،
یولا دوشور.
باییندیرین ایگیدلری،
سویوقلوقلا قارشی چیخیر!
دیرسه خانی، آپلاریرلار،
قارا ائوه!
چادیرینا، قارا کئچه
دؤشه‌ییرلر!
یئمک واختی، اونون اوچون،
قارا قویون، بوز باشیندان،
گتیریرلر!

بئلنچی‌لیک قارشیلانماق
دیرسه‌خانا آغیر گلیر.
– مندن هانسی اسکیک‌لیگی،
گؤردونوز کی، منی بوجور،
حقیر ساندیز؟
مندن اسگیک کیشی‌لری،
آغ اوتاغا – آل اوتاغا
قوندوردونوز.
قیلینجیمدان یا سفره‌مدن؟
دئیه-دیرسه، سوآل وئردی.
– گؤروکلو خان، باییندیرین،
بویروغو بئله‌دیر کی:
اوغلو-قیزی اولمایانی
تانری تعالی قارغامیشدیر
بیز ده داخی قارغاییریز!
دئیه-اونلار، آییتدیلار.

– قالخین گئدک ایگیدلریم.
بو قارا عئیب،
یا مندن، یا خاتینداندیر.
دئیه-دیرسه یئردن دوردو،
ائوه گلدی.
خاتینینی چاغیریبان، نه سؤیله‌دی؟
– بری گل هئی، باشیم بختی،
ائویم تختی.
ائودن چیخیب ساللاناندا،
سرو بویلوم
توپوغونو ساچی دؤیَن.
قارا ساچلیم.
قارا قاشی یایا بنزر،
چاتما قاشلیم.
قوشا بادام سیغینمایان،
دار آغیزلیم.
یاناق‌لاری گوز آلماسی
آل یاناقلیم
ائوه دیره‌ییم، ائل دوله‌ییم!
بیلیرسنمی نه‌لر اولدو؟
قالخیبانی خان باییندیر
یئردن دورموش.
بیر یئرده آغ، بیر یئرده آل،
بیر یئرده ده، قارا چادیر،
قوردورموشدو.
اوغلو اولانی، آغ چادیرا،
قیزی اولانی، آل چادیرا،
اوغول-قیزسیز، سونسوزلاری،
قارا ائوه، قوندورورو!
قارا کئچه اوزَرینده،
اَیلَندیریر!
قارا قویون یَخنی‌سیندن،
یئمک وئریر!
بویورموش کی:
«اوغلو-قیزی اولمایانی،
تانری تعالی، قارغامیشدیر،
بیز ده داخی، قارغاییریز»!

بئلکه‌لیکله قارشیلادی،
اونلار منی.
سؤیله گؤروم بو قارا عیب،
سندندیرمی، مندندیرمی؟
سبب نه‌دیر تانری بیزه،
بیر ایگیدمن اوغول وئرمز؟
سونرا دئمیش:

خان قیزی، من آشنالیغی آتارام
یاخالاییب، بوغازیندان توتارام
بو سئودادا ناحق قانا باتارام
سؤیله منه، سبب نه‌دیر، بو ایشه،

سؤیله‌مه‌سن،
قارا پولاد قیلینجیمی چکرم
آل قانینی یئر اوزونه تؤکرم
آیریلیغین شرابینی ایچرم
سؤیله منه، سبب نه دیر، بو ایشه؟

آجیقلانمیش آسلان کیمی،
دوداقلارین چئینه‌یه‌رک،
دیرسه‌خانین جوابیندا،
نه‌لر دئدی، خاتین گؤرک:

– هئی دیرسه‌خان، منه غضب ائیله‌مه
اینجیییبن آجی سؤزلر سؤیله‌مه
دور آیاغا، چادیرلارین قورگیلان
قویونلاری، قناره‌یه وور گیلان
تپه کیمی، ات-یاغ قالا بو دوزه
گؤلمَش کیمی قیمیز جالا بو دوزه
آج-یالاواج قالانلارا، یئمک وئر
اَینی یالین-چیلپاق‌لاری، گئییندیر.
ایچ اوغوزو-دیش اوغوزو، قوناقلا،
بورجلولارین، بورجلارینی قیل ادا.
سن ائله باخ، آلقیشلاسین ائل سنی،
حق اونودماز، ائل غمینی گؤره‌نی.
حاجت دیله، ائل سنه نفس وئرسین،
بلکه تانری، سسیمیزه سس وئرسین.

برخی از لغات توضيح داده شده در اثناى شرح این قسمت:

توى: جشن موسمى دربار. مهمانى خان، براى اعيان و اشراف.
شام: (آكدى) نى. به تركى چيق، قميش، قارغى و ساز گويند.
گونلوك: سايه بان. شمسيه.
قيزيل: سرخ. قرمز
آل: سرخ. قرمز.
قرمز: (سنسكريت) سرخ.
سيوان: سايه بان.
خالچا: قالينچا. امروزه به شكل قاليچه بكار ميرود.
بوغور: شتر دوكوهانه.
آيغير: اسب نر. جنس نر عموم حيوانات.
ماده اسب: اورغاجى. بايتال. اؤكور. بيه. قوناجين.
نمد: (سنسكريت) كئچه. كيكيز.
قارغاماق: نفرين
بوز باش: غذايى گوشتى مخلوط شده با ميوه جات ترش.
صاباح: (عربى) دان. تانگ. ايرتانگ.
خاتين: خاتون. قوتون. مقدس.
گوز: پاييز.
دولك: زيبا. فهيم. آگاه. دقيق.
ياى: كمان.
سونسوز: بى فرزند. بدون نسل. ابتر.
چاتما قاش: ابرو پيوسته.
شراب: (عربى) بور. چاخير. سوجيك.
ايگيتمن: صاحب دلاورى.
قيميز: شرابى كه از شير اسب به عمل آيد. قميز.
يال: غذا
يال قابى: يقلاوى
تنگرى: تانرى. تارى. خدا
چيلپاق: لخت. بى لباس.
گؤلمش: حوض. استخر كوچك.
اتليك: قنارى. آلت فلزى كه حيوان ذبح شده را از آن آويزان كنند.
آلقيش: دعاى خير.

منابع:

۱٫ قارداش آندی، بولود قاراچورلو، حاضيرلايان سعيد موغانلى، نشر نقدافكار، ۱۳۹۱٫
۲٫ نسخه ى درسدن، كتاب ددم قورقود.
۳٫ مقالات و يادداشتهاى استاد حسن اوموداوغلو.

لیست آهنگ‌های استفاده شده در این قسمت به ترتیب:

۱٫ Habil aliyev – Kaman Möcüzesi – Bayati Shiraz
۲٫ Mark Eliyahu – Voice of Judea – Prayer
۳٫ Aşıq Əmir mühəmmədi – Ovşarı
۴٫ Mark Eliyahu – Voice of Judea – Chant to the observe in sunset
۵٫ Aşıq Əmir mühəmmədi – Hijran Karam
۶٫ Habil aliyev – Kaman Möcüzesi – Chahargah
۷٫ Tello – Aghakhan Abdollahov – Tasnife ahu gozuni gordum

راه‌های ارتباطی:

تویتر: twitter.com/bitmishradio
اینستاگرام: instagram.com/bitmishradio
تلگرام: https://t.me/bitmishradio
ایمیل: bitmishradio@gmail.com